آوای رهایی
پراکنده های سینا مالکی
مشارکت در حال تبدیل شدن به یک حزب مدرن
دیدار این هفته سران جبهه مشارکت با سران هیات موتلفه اسلامی تیتر دوشنبه روزنامه شرق را به خود اختصاص داد، اما مساله این رویداد مهم در سایه دستیابی ایران به غنی سازی 3.5% به فراموشی سپرده شد. جبهه مشارکت ایران اسلامی حزبی که پایه هایش در سال 77 گذاشته شد. از آغاز کار بیشتر در چارچوب ها و اندازه های یک جبهه بود تا یک حزب به مفهوم واقعی. نیروهای آن را بیشتر دانشجویان پیرو خط امامی تشکیل می داد که در سال های دهه 70 و در پی در گذشت آیت الله خمینی رهبر انقلاب از قدرت سیاسی دور مانده بودند. سعید حجاریان که در 4 سال نخست دوران خاتمی از او به عنوان تیوریسین اصلاحات نامبرده می شد از عناصر اصلی و محوری این حزب محسوب می شود. جبهه مشارکت که اکثریت قاطع مجلس ششم را به همراه داشت در اعتقاد به نوعی لیبرالیسم از سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی دیگر گروه محوری دوران اصلاحات متمایز می شود. شکست اصلاح طلبان در انتخابات های شوراهای دوم، مجلس هفتم و در نهایت ریاست جمهوری نهم به پای این حزب نوشته شد و این در حالی بود که رهبران این حزب از منتقدان دوران دوم ریاست جمهوری خاتمی محسوب می شدند تا جایی که عباس عبدی از عناصر محوری آن روزهای مشارکت اولین کسی بود که تیوری "عبور از خاتمی" را مطرح ساخت. پس از شکست اصلاح طلبان در انتخابات ریاست جمهوری این حزب به بازسازی گسترده ای دست زد. فعال کردن شاخه های روستایی، فعال تر کردن شاخ های دانشجویی و عضو گیری گسترده آن از مهمترین کارهای این حزب به شمار می رود. پیگیری تشکیل جبهه دموکراسی و حقوق بشر ایده ای که توسط مصطفی معین کاندیدای این حزب در انتخابات مطرح شد از دیگر کارهای مهم این گروه است که بیشتر در پشت پرده به آن پرداخته شده است اما احتمال می رود منشور نهایی آن در اردیبهشت ماه ارایه شود که در صورت فراگیری می تواند نقطه عطفی در تاریخ اصلاحات دموکراتیک ایران باشد. از آن طرف هیات موتلفه اسلامی یک حزب یا به بیان بهتر گروه ریشه دار مذهبی است که تاسیس آن به سال ها پیش از انقلاب بهمن 57 باز می گردد و بزرگترین گروه راست گرا در ایران به شمار می رود. این گروه که رهبران آن از جامعه بازاری مذهبی ایران هستند از به همراه کارگزاران سازندگی، تکنوکرات های طرفدار سرمایه داری لیبرال از پشتوانه های اکبر هاشمی رفسنجانی از قدیمی ترین سیاست مداران ایران و بنیان گزاران اصلی جمهوری اسلامی به حساب می آیند

از چندی پیش جبهه مشارکت دیدارهایی با احزاب مختلف و موثر و همین طور شخصیت های مطرح صحنه سیاست ایران داشته است که آخرین آن روز یک شنبه هفته پیش با هیات موتلفه اسلامی برگزار شد. اما باید گفت چنین دیدارهایی شفاف و علنی که در تمام جوامع دموکراتیک دنیا مرسوم است از این حیث اهمیت دارد که برای اولین بار در ایران شاهد این گونه عملی از جانب احزاب هستیم. اهمیت دیگر مساله در آن است که هر دو گروه به نوعی اپوزیسیون دولت در دست آبادگران به شمار می روند و تشکیل کمیته های مشترک کاری میان آن ها می تواند به تشکیل ایتلاف بزرگی در آستانه انتخابات شوراها و خبرگان بدل شود. ایتلافی که بی شباهت به ایتلاف چپ های میانه رو ایتالیا در انتخابات اخیر نیست. تجربه انتخابات ایتالیا در شکست نیروهای راست افراطی در برابر ترقی خواهان میانه رو نشان از امکان و ضرورت تشکیل چنین مجموعه هایی در ایران دارد. از آغاز سال 81 گفتمانی مطبوعاتی میان رهبران جبهه مشارکت و هیات موتلفه اسلامی در گرفت که دامنه آن حتی به دکتر ابراهیم یزدی رهبر سازمان نهضت آزادی ایران قدیمی ترین حزب ایران در دوران حاضر نیز رسید و دبیر کل هیات موتلفه اسلامی در اقدامی باور نکردنی حتی با وی نیز به این گفتگوی مطبوعاتی نشست. در طول تاریخ ایران به جز تجربه حزب توده در سال های نخست تشکیل تجربه حضور احزابی مدرن و فراگیر به چشم نمی خورد. جبهه مشارکت اینک می رود تا ضمن فراگیری بیشتر خود را با مفاهیم مدرن حزبی نیز آشنا سازد و با اندوخته هزاران اشتباه تاکتیکی در دوران اصلاحات گفتمانی دموکراتیک و شفاف را در فضای سیاسی ایران رقم زند. ناظران و تحلیل گران سیاسی منتظر روزهای آینده نشسته اند تا از یک سو ببینند آیا این دیدارها در چارچوب احزاب درون حکومت باقی می ماند و یا دامنه آن به احزاب قانون گرا ولی خارج از حکومتی چون نهضت آزادی و جبهه ملی ایران نیز می رسد و از سوی دیگر این نکته که این دیدارها چگونه ادامه می یابد و چه نتایجی برای جنبش دموکراسی خواهی ایرانیان به بار می آورد

فارغ از هر نتیجه و تحلیلی آیندگان این دیدارها و این روزها را به یاد می آورند و در خاطر نگه خواهند داشت که جنبش دموکراسی خواهی ایران چگونه از پی شکست ها درس آموخت، خشونت را کناری گذارد، خرد ورزی پیشه کرد و ارمغان آزادی را برای آنان به بار آورد
پ.ن. دو تا خبر خیلی خوب دیدم. اولی این که زنان صلح به پیشگامی بانوی صلح ایران شیرین عبادی فراخوان صلحی آماده کرده اند و دیگری سخنان جدید آقای رفسنجانی در ارتباط با مذاکره با آمریکا، این سخنان از جانب یکی از تاثیر گذارترین سیاست مداران ایران بیان می شود که جای توجه بسیار دارد
11:25 AM سینا مالکی.
|